تأثیر توری سایبان محافظ و ضدتگرگ بر فیزیولوژی درخت و کیفیت میوه سیب- قسمت دوم
استفاده از شبکههای توری محافظ اعم از توری سایبان، توری ضدپرنده، توری جمعآوری محصول و توری ضدتگرگ در ابعاد مختلف کشاورزی و باغداری بهشکل قابل توجهی رو به گسترش است. در این مقاله چندقسمتی سعی شده خلاصهای از بررسیهای مختلف صورت گرفته در مورد تاثیر شبکههای توری محافظ بر تولید و پرورش میوه سیب و پارامترهای موثر بر این موضوع مورد اشاره قرار گیرد. قسمت دوم مقاله را در ادامه مطالعه کنید:
4) تاثیر توری سایبان بر کیفیت میوه
پارامترهای مختلفی در کیفیت میوه نقش دارند. این پارامترها در کنار هم قابلیت انبارش طولانی، رضایت مصرف کننده و خرید مجدد و در نهایت بازده اقتصادی برای باغدار را تعیین میکنند. مصرفکنندگان، میوههای با ظاهر مناسب که رنگ خوبی داشته و عاری از لک باشد را خریداری میکنند. نور در تشکیل آنتوسیانین تأثیرگذار است. این ماده باعث میشود سیب دو رنگ نشود و فقط رنگ قرمز داشته باشد. با این حال، نور بسیار زیاد میتواند منجر به اختلالات فیزیولوژیکی مانند آفتاب سوختگی شود که باعث میشود میوه از نظر ظاهری جذاب نباشد. در سیب سبز، نور زیاد باعث کمرنگ شدن و رنگ نامطلوب میشود. اثر توری سایبان بر کیفیت میوه منجر به تولید میوههایی میشود که دارای اختلالات کمتر، قابلیت نگهداری خوب، حفظ رنگ میوه و سایز مناسب می باشند.
1-4) اختلالات ظاهری
توری سایبان ابزاری مهم برای باغداران، برای دستیابی به کیفیت ظاهری بالا و کاهش آفتاب سوختگی است. در ایالت واشنگتن سالانه 10% میوههای سیب به ارزش تقریباً 100 میلیون دلار به دلیل آفتاب سوختگی از بین میروند. روشهای کنترل آفتاب سوختگی مثل خنک کردن بالای درختان و استفاده از ترکیبات محافظ باعث کم شدن 56 درصدی آفتاب سوختگی شده است. در حالی که توری سایبان به رنگ سفید، آبی ارغوانی و قرمز به ترتیب 72، 83 و 81 درصد آفتاب سوختگی را کاهش داده اند. در همه انواع شبکههای توری شید گلخانه با رنگهای مختلف شاهد کاهش بسیار زیاد آفتاب سوختگی هستیم. همه این نتایج نشان دهنده مفید بودن توری شید گلخانه برای جلوگیری از آفتاب سوختگی میباشند. ضمن اینکه استفاده از شبکه سایبان در مقایسه با روشهای دیگر برای جلوگیری از آفتاب سوختگی، بسیار کم هزینهتر است.
توری سایبان همچنین آسیبهای فیزیکی ناشی از تگرگ و باد را کاهش میدهد آسیب ناشی از تگرگ را به صفر نزدیک میکند.
تأثیر توری شید گلخانه بر لک شدن میوه سیب با توجه به گونه، رنگ شبکه، درصد سایهاندازی، تراکم بافت و زمان نصب توری متفاوت است. لکه قهوهای دو نوع "گالا" و "فوجی" در محوطه باز 4/3% و 8/25% مشاهده شده است. در حالی که در زیر شبکه سایبان سفید به مقدار 8/4% و 7/1% رسیده است.
2-4) بازده و اندازه میوه
قدرت سینک محصول سیب بر اندازه میوه تأثیر میگذارد و با تعداد میوه در هر درخت متناسب است (سینک در گیاهان محل ذخیره مواد غذایی برای استفاده های بعدی است). عملکرد و اندازه میوه به شرایط محیطی و پتانسیل ژنتیکی گونه بستگی دارد. وقتی نور اشباع نشده باشد، استفاده از توری سایبان به دلیل کاهش فتوسنتز باعث کوچک شدن اندازه میوه میشود. اما در جایی که نور به حد اشباع برسد، استفاده از توری سایبان باعث درشت شدن میوه میشود.
راندمان (اندازه و تعداد میوه) متوسط در طی 4 سال برای سیب زرد در زیر شبکههای توری سایبان 50% سفید و 50% قرمز بسیار بالاتر در مقایسه با فضای باز بوده است. در گونه "جوناگلد"، توری شید سایبان سیاه راندمان را بسیار بالا برده است. پژوهش دیگری نشان داده است در زیر توری سایبان 50% آبی و شید گلخانه 50% خاکستری در مقایسه با توری شید 30% سفید و 50% قرمز، سیبها درشتتر بودهاند. این درشت شدن سیبها میتواند ناشی از سرعت بیشتر رشد به دلیل فتوسنتز بیشتر گیاه در زیر شبکههای توری سایبان آبی و خاکستری باشد.
3-4) رنگ پوست میوه
رنگ پوست سیب تحت تأثیر نور میباشد. در سیبهای دو رنگ، رنگ قرمز بیشتر نشانه کیفیت بالای میوه میباشد. قرمزتر شدن معمولاً باعث بازده اقتصادی بیشتر برای باغدار میشود. قرمز شدن در انواع سیب دو رنگ، نیازمند قرار گرفتن میوه در معرض نور خورشید نزدیک به زمان برداشت است، در حالی که سیبهای سبز رنگ در اوایل فصل رشد نیاز به قرار گرفتن در معرض نور زیاد دارند تا به رنگ مطلوب برسند. توری سایبان سطح نور میوه را در کل فصل رشد تعدیل میکند. اگر سایه بیش از حد ایجاد شود، تأثیر منفی روی رنگ میوه در هر دو نوع سبز و دو رنگ وجود دارد.
4-4) کیفیت داخلی میوه
کیفیت داخلی بر مورد قبول واقع شدن میوه در بازار تأثیر میگذارد و قابلیت نگهداری میوه را تعیین میکند. پارامترهای مهم کیفیت داخلی میوه در سیب عبارتند از کل مواد جامد محلول (TSS)، اسیدیته کل (TA)، نسبت TSS/TA، تجزیه نشاسته، تجمع ماده خشک و سفت بودن میوه.
توریهای شید گلخانه از بسیاری از آسیبهای فیزیکی و ناهنجاریهای فیزیولوژیکی جلوگیری میکند. شبکههای توری سایبان در رنگهای مختلف، بسته به نوع رنگشان مشکی، قرمز، آبی ارغوانی و سفید، آفتاب سوختگی را بسیار کاهش میدهند. به علاوه این توریهای سایه انداز مخصوصا: توری سایبان رنگ سفید لکههای قهوهای و سیاه، سوراخ شدن میوه و خسارت ناشی از مگس میوه و همچنین پوسیدگی میوه در زمان انبار را نیز کاهش میدهند.
5-4) مواد مغذی میوه و کیفیت این مواد
میوهها حاوی انواع آنتیاکسیدانها هستند. این آنتیاکسیدانها برای از بین بردن رادیکالهای آزاد مفید هستند و به پیشگیری از سرطان و بیماریهای قلبی عروقی کمک میکنند. ویتامین ث یک آنتیاکسیدان است که در بسیاری از فعالیتهای بیولوژیکی در بدن انسان نقش دارد. 90% ویتامین ث در رژیم غذایی انسان از میوهها و سبزیجات تامین میشود. پلیفنول که در سیب موجود است، دارای خواص آنتیاکسیدانی میباشد. این ماده نیز از سلولها در برابر اثرات مخرب رادیکالهای آزاد محافظت میکند. میوه سیب، منبع غنی از پلیفنول است. استفاده از توری سایبان همزمان با بازتابندههای نور در روی زمین، نور تاج گیاه را بهبود میبخشد و باعث افزایش مواد مغذی میوه میشود. با توجه به اینکه در آینده به دلیل تغییرات اقلیمی نیاز به توری سایبان محافظ بیشتر خواهد شد، تحقیقات بیشتری در مورد پوششهای بازتابنده زمین مورد نیاز خواهد بود.
5)نتیجهگیری
به طور کلی، استفاده از توریهای سایبان محافظ یک نوآوری است که می تواند برای جلوگیری از تغییرات شدید آب و هوا مانند تنشهای شدید گرمایی، نور و باد مورد استفاده قرار گیرد. همچنین این شبکههای توری سایه انداز برای مدت زمان نسبتاً طولانی سالم میمانند و فعالیت فتوسنتزی را دستخوش تغییر میکنند. توری سایبان محافظ جایگزینی مناسب برای رویکردهای سنتی محافظت از سیب در برابر آفتاب سوختگی و همچنین آسیب فیزیکی ناشی از تگرگ و باد است که بهرهوری و سلامت درختان را در بسیاری از مناطق گرم و خشک به خطر میاندازد. با دقت و توجه در بررسیهای انجام شده با قاطعیت گفت استفاده از توری سایبان با رنگهای مختلف که متناسب با نوع کشت باشد، باعث افزایش بهرهوری میشود.
Published: 14:27:21 1400/11/12
Visited: 2749
Visited: 2749